ICT trends en ontwikkelingen
Geschreven door William van Grieken op 12-07-2016

Ik heb vrij recent een mooi rapport onder ogen gekregen waar dieper wordt ingegaan op enkele interessante ICT trends en -ontwikkelingen.  Vanwege vertrouwelijkheid kan ik het rapport helaas niet met u delen.

U zult het moeten doen met een aantal ontwikkelingen die mijzelf verrast hebben. Enerzijds vanwege een stuk onwetendheid. Anderzijds vanwege de impact die zo’n ontwikkeling kan hebben op organisaties. Niet alleen voor organisaties in het bedrijfsleven, maar ook binnen de publieke sector.

1. Bimodal IT delivery
Een van de grote drivers voor met name grote bedrijven is het fenomeen bimodal IT delivery (van Gartner). Bimodal IT is het managen van twee verschillende modi op het gebied van IT delivery.  Het wordt gezien als het recept om de digitale transformatie van organisaties in goede banen te leiden. 

Mode 1 focust zich op stabiliteit en is daarmee voorspelbaar. Mode 2 richt zich op slagvaardigheid en is daarmee verkennend en innoverend van aard. Bimodal IT wint steeds meer aan populariteit door enerzijds te consolideren wat goed werkt, betrouwbaar en (kosten)efficiënt is. Anderzijds is innovatie nodig om je als organisatie te kunnen onderscheiden.

De truc is uiteindelijk om de innovaties van vandaag en morgen te managen en daarmee in lijn te brengen met dagelijkse stabiliteit. Het concept wordt gevisualiseerd aan de hand van onderstaande plaat. De essentie van deze visual is dat beide modi (de marathonloper versus de sprinter), hoe verschillend ook, nodig zijn om te kunnen transformeren.

Zoals zo vaak zijn er ook tegenstanders. Het risico bestaat dat een organisatie de juiste focus verliest door te veel innovatiedrift. Het zou daarmee ook mensen, processen en afdelingen uiteen drijven. Een veel voorkomende trend die een bimodale organisatie inrichting mogelijk maakt, is het samenwerken met start-ups. Kenmerkend voor deze start ups is dat ze vernieuwend zijn, in staat zijn snel en iteratief te ontwikkelen. Daar waar grote bedrijven te vaak vast zitten in bestaande routines.

2. Open API’s
Een API (Application Programming Interface) is een set aan definities waarmee softwareprogramma's onderling kunnen communiceren. Het dient als een interface tussen verschillende softwareapplicaties waardoor de gebruikte code automatisch elkaar toegang tot informatie en/of functionaliteit geeft, zonder dat ontwikkelaars hoeven te weten hoe het andere programma precies werkt.

Een API is op zich niet nieuw en bestaat al enkele jaren. De bekende webwinkel Bol.com kan in ons land worden gezien als een van de pionier met open API’s, waardoor ontwikkelaars nieuwe  applicaties, mashups, widgets en websites kunnen ontwikkelen rond miljoenen producten. Het aantal bedrijven dat een API openstelt is wel explosief gestegen in de afgelopen jaren. 

De inzet van open API’s verreist in beginsel een andere mindset. Het gaat dus niet zo zeer om complexe koppelingen te realiseren tussen applicaties, maar meer om het openstellen van data zonder direct te weten wat het oplevert.

3. Blockchain
De meest spannende ontwikkeling, die in de nabije toekomst bepaalde type bedrijven en misschien wel hele branches wegvaagt, is de blockchaintechnologie. Omdat de technologie nog in de kinderschoenen staat, laat de toekomst zich moeilijk voorspellen. Maar dat er iets gaat veranderen en ook echt impact gaat hebben, staat eigenlijk wel vast.

Met blockchaintechnologie wordt namelijk eigendom en de overdracht daarvan decentraal opgeslagen en gevalideerd zonder een derde partij. Organisaties zoals bijvoorbeeld banken en verzekeringsmaatschappijen komen daardoor onder druk te staan, is de verwachting.om informatie versleuteld te distribueren. Toepassingen waar naar gekeken wordt zijn heel divers. Van publieke databases, zoals de Kamer van Koophandel, tot eenvoudige notariële aktes. Transacties waarbij nu nog een tussenpersoon nodig is, kunnen straks veilig en fraudevrij plaatsvinden tussen twee individuen. De blockchain passeert daarmee in zekere zin bureaucratische instanties en gecentraliseerde (overheids)diensten. 

In de kern is blockchain een manier om administratie te voeren, een oplossing

Om nog even een stap terug te doen en het wellicht iets tastbaarder te maken. De bitcoin is een concrete toepassing gebouwd op de blockchaintechnologie. Een bitcoin kun je het best omschrijven als een e-mail voor geld. Door e-mail is de rol van een postbode deels overbodig geworden. De blockchain zorgt er voor dat andere (tussen)personen dan de postbode in charge zijn.

Ontwikkelingen in relatie tot de overheidssector
Om te beginnen kan worden geconcludeerd dat de overheidssector met betrekking tot dit soort ontwikkelen behoorlijk achterloopt. Via het dataportaal van de Nederlandse overheid gebeurt er best het een en ander op het gebied van open data en open API’s, al blijft dit allemaal behoorlijk onder de radar. Er zijn simpelweg nog geen echt sprekende voorbeelden op dit vlak.

Volgens Mark Walport (Chief scientific adviser van de Britse regering Cameron) kan de overheid een deel van haar diensten effectiever en goedkoper uitvoeren als het voor de digitale vastlegging gebruik zou maken van blockchaintechnologie. De administratieve functies rond overheidsdiensten, in de sfeer van gezondheidszorg, uitkeringen, kadaster en belastingen, zouden aan betrouwbaarheid en efficiëntie kunnen winnen door de vastlegging van transacties en mutaties te distribueren volgens het blockchain-model. De huidige gecentraliseerde verwerking en opslag karakteriseert hij als een kostbaar en storingsgevoelig 'single point of failure'.

Zoals al eens aangehaald in een eerdere blog van een InnoviQ collega, is Estland ook op dit vlak een van de voorlopers. Estland gebruikt gedistribueerde technologie om burgers in staat te stellen de integriteit van hun gegevens in overheidsdatabases te controleren.

Ondanks dat het bericht al van een tijdje terug is en zonder het initiatief direct te scharen onder een BI modale organisatie inrichting, ben ik erg benieuwd naar de coöperatie die door drie Nederlandse gemeenten is opgericht eind vorig jaar. Gemeente Eindhoven, Boxtel en Woerden streven er naar om weer baas in eigen huis te worden door hun ICT onder te brengen in een coöperatie. Door eigen software te ontwikkelen, die uiteindelijk eigendom wordt van de coöperatie, kunnen de ICT kosten aanzienlijk worden verlaagd. Deze besparingen kunnen vervolgens worden ingezet voor meer innovatie. Ik hoop binnenkort meer te horen over dit dappere initiatief!