Marktplaatsen: zin of onzin?
Geschreven door William van Grieken op 04-01-2013

Ook wij ontkomen niet aan het fenomeen marktplaatsen. Recente ontwikkelingen bij een aantal van mijn klanten stimuleerden mij om eens dieper in te gaan op dit fenomeen. 

Daarbij wil ik u niet opzadelen met “zure” uitspraken die er op neerkomen dat het marktplaatsconcept de markt verziekt en tarieven onnodig onder druk zet. Te simpel gedacht wat mij betreft. Ik geloof namelijk heilig in een transparante marktwerking waarbij de klant een goede prijs/kwaliteit krijgt. In dat opzicht zorgt de introductie van het marktplaatsconcept binnen de overheid voor een forse stap voorwaarts.

Voor het geval u zich afvraagt “Waar gaat dit precies over?”: een marktplaats is doorgaans een elektronisch platform waar vraag en aanbod van producten en/of diensten samenkomt. Steeds meer overheidsorganisaties maken voor hun externe inhuur gebruik van het zogeheten ‘Marktplaatsconcept’. U moet dit zien als een ‘mini-aanbesteding’ waarbij de betreffende organisatie de beste kandidaat tegen het laagste tarief zoekt voor het vervullen van een opdracht.

Zonder in te gaan op allerlei vormen, kan simpelweg worden gesteld dat er veel belangstelling is vanuit de markt. Niet alleen door inlenende overheidsorganisaties maar ook bij zelfstandige bestuursorganen alsmede leveranciers van flexkrachten (bemiddelingsbureaus), adviesbureau’s en zzp’ers.

Voor organisaties die niet weten waar te beginnen, is een marktplaats in beginsel een heel handig instrument. Het scheelt tijd en geld om zaken zelf uit te zoeken in de hoop een goede partij of inhuurkracht te vinden tegen een acceptabele prijs. Zeker voor bepaalde standaarddiensten (of plat gezegd handjes) biedt dit naast gemak ook pure efficiency. De huidige economische tijd en daarmee het forse aanbod heeft bovendien als voordeel dat de klant geen concessies hoeft te doen ten aanzien van kwaliteit. Integendeel zou ik zeggen.

Voor welk type diensten een marktplaats juist wel en niet werkt, valt op voorhand niet hard te zeggen. Ik geloof wel dat als het instrument te rigide wordt toegepast, de kans op een mismatch aanwezig is. Waardoor de klant niet goed wordt bediend. Dit geldt zeker waar opdrachtgevers kunnen buigen over een goed eigen netwerk. Want bepaalde vormen van dienstverlening vragen mijns inziens om het opbouwen van een vertrouwensband. Om een van mijn opdrachtgevers te citeren: “Als je tevreden bent over je kapper dan ga je niet iedere keer op zoek naar een andere”. Juist op het terrein van advies-, interim- en verandertrajecten speelt die zachte kant een belangrijke rol. Op dat punt moet er een zekere ‘klik’ zijn tussen de opdrachtgever en de potentiële kandidaat. 

De vraag die mij tenslotte bezig houdt is waar het naar toe gaat. Het marktplaatsconcept zal uiteraard niet verdwijnen. Maar wat als de markt aantrekt en de vraag naar goed gekwalificeerde inhuur het aanbod gaat overstijgen? Worden de marktplaatsen dan losgelaten? Schieten de kosten met betrekking tot inhuur (ook) op de marktplaatsen ongecontroleerd omhoog? En verdwijnt dan de beoogde transparantie omdat ieder budgethouder zijn/haar vraag wil invullen (op welke manier dan ook)? De tijd zal het leren. 

PS. Omdat deze ontwikkeling nog vrij jong is en er veel verschillende nieuwe initiatieven opduiken, is het sowieso een uitdaging om dit nieuwe landschap overzichtelijk te maken en houden. Om u een beeld te geven zie deze link.